World Cup Blues

WK souvenirsDe eerste dagen van het WK waarschuwden de DJ’s op de radio voortdurend voor the World Cup Blues. Als je van het WK wil genieten, leg er dan geld voor opzij, adviseerden ze hun luisteraars. “Ga niet zomaar raak kaartjes of WK-spullen kopen als je daarvoor het geld niet voor hebt. Zorg ervoor dat je voldoende budget hebt. Anders zit je na het WK in juli met de World Cup Blues.” Het klonk nogal bevoogdend, maar het advies werd vaak herhaald. “Dat komt omdat zwarten niet met geld kunnen omgaan,” wist een blanke Zuid-Afrikaan mij te vertellen. 

Toen bekend werd dat het WK voetbal in Zuid-Afrika zou plaatsvinden, kwam daar al snel veel kritiek op. Waarom moet je zo’n groot en duur evenement in een land organiseren waar zoveel armoede heerst? Kan Zuid-Afrika zich dat wel permitteren? Kan dat geld niet beter worden besteed om de armoede te bestrijden? Want de kosten van het toernooi komen grotendeels voor rekening van het organiserend land.

Op de website van de Zuid-Afrikaanse regering wordt het bedrag genoemd van R28 billion, ofwel 28 miljard rand (2,9 miljard euro). Dat bedrag had de Zuid-Afrikaanse aanvankelijk begroot voor de organisatie van het WK. Een groot deel van dat bedrag – 1,4 miljard rand – werd uitgegeven aan nieuwe infrastructuur, zoals snelwegen en de Gauteng-hogesnelheidslijn rondom Johannesburg. Daar heeft Zuid-Afrika na het WK dus ook nog profijt van. Andere opvallende kostenposten die de website vermeldt zijn de bouw en renovatie van stadions en politiebureaus (9,8 miljard rand) en de kosten voor veiligheid en bewaking (1,3 miljard rand).

De kritiek gold vooral deze laatste kostenposten. Wat gaat er straks met al die dure stadions gebeuren? Blijven die niet leeg staan?
En als de regering tijdens het WK zoveel geld kan uitgeven voor de veiligheid van de voetbalsupporters uit het buitenland, waarom doet ze dat dan niet voor de Zuid-Afrikanen zelf?

Gisteren gaf de Zuid-Afrikaanse afdeling van de World Future Society een persconferentie in het FIFA perscentrum in Kaapstad. De denktank schetste daarbij een toekomstbeeld van Zuid-Afrika in 2030. Allereerst werd er gekeken naar de gevolgen die dit WK voetbal voor Zuid-Afrika heeft gehad. Daarna besprak men de manier waarop het land het succes in de toekomst kan bestendigen.
De denktank was uitermate positief over de komst van het WK voetbal naar Zuid-Afrika. Het land heeft laten zien dat het in staat is om een dergelijk groot evenement te organiseren. Dat heeft het zelfbewustzijn van het land en de bevolking enorm vergroot. Ook heeft het WK voor een nieuwe dynamiek in het land gezorgd.
Door de investeringen die er voor dit WK zijn gedaan, heeft de Zuid-Afrikaanse regering de economie een enorme impuls gegeven, aldus de denktank. Volgens cijfers die op de persconferentie werden gepresenteerd, zou de Zuid-Afrikaanse regering in de afgelopen zes jaar R60 miljard rand hebben geïnvesteerd. Ruim het dubbele van het bedrag dus dat op de wesite van de Zuid-Afrikaanse regering wordt vermeld.
Het was een andere manier om te zeggen dat Zuid-Afrika veel geld heeft uitgegeven aan de organisatie van het WK voetbal, maar het was feestelijk zoals de denktank het bracht.

Vraag blijft hoeveel Zuid-Afrika werkelijk aan het WK heeft gespendeerd. Want de kosten van de Zuid-Afrikaanse regering op haar website vermeld betreffen alleen de kosten die de nationale overheid heeft gemaakt. De kosten die de negen speelsteden afzonderlijk maakten zijn niet mee gerekend. Ook kreeg de organisatie te maken met tegenslagen, zoals stakend bewakingspersoneel bij de stadions, dat in allerijl werd vervangen door een leger politieagenten. De kosten daarvan komen ook voor rekening van het gastland.

Toch is Zuid-Afrika in weerwil van het beeld dat veel mensen van het land hebben geen arm land. Op de IMF ranglijst die landen indeelt naar het BNP (Bruto Nationaal Product) staat Zuid-Afrika op de 30ste plaats. Veertien plaatsen onder Nederland en een plaats boven Argentinië. Daarmee doet Zuid-Afrika het dus lang niet slecht. “De meeste mensen die hier komen verwachten een derdewereldland aan te treffen,” zei een investeringsbankier die ik in januari van dit jaar interviewde. “Ze zijn totaal verbaasd als dat niet het geval blijkt te zijn.”
Tijdens het interview zaten we in het bedrijfsrestaurant, dat was gevestigd op de bovenste verdieping van een glazen kantoortoren in het zakencentrum van Kaapstad. De tafels waren gedekt met wit linnen en vanaf het buitenterras kon je in de verte de Waterfront, het enorme winkelcomplex in de gerenoveerde oude haven zien liggen blinken in de zon. De bankier vertelde dat de Waterfront de grootste toeristische attractie van de stad was. De mensen die naar Kaapstad op vakantie kwamen, gaven er graag hun geld uit.

Van Nederlanders die hier al eerder op vakantie waren geweest, had ik gehoord dat Kaapstad ‘een soort Barcelona’ was. In de Waterfront en op andere plekken van de stad doet Kaapstad inderdaad aan de Spaanse metropool denken. Mediterraan, modern en multicultureel, maar rijd je vijftien minuten de stad uit, dan doemt daar ineens de derde wereld op in de vorm van de eindeloze rijen krottten van de informal sections van de townships.

Een van die krottenwijken langs de N2 heet ook Barcelona. De informal section kreeg die naam, omdat de shags er in 1992 – het jaar van de Olympische Spelen van Barcelona – werden neergezet, vertelde toeristengids Mandisa mij toen we er een paar weken terug langsreden. De inwoners van Barcelona gooiden met stenen als ze zagen dat er blanken in de langsrijdende auto’s zaten. “Nee, nu doen ze dat niet meer,” stelde Mandisa me gerust. “Dat was lang geleden.”
Het stenengooien vond achttien jaar geleden plaats, maar haalde de afgelopen weken nog steeds de buitenlandse media. Ook in Nederland dook het verhaal weer op. Terwijl Mandisa en ik Barcelona voorbijraasden, waarschuwde een DJ op de radio weer voor de World Cup Blues.

Als Nederland vanavond de finale haalt, dreigt die misschien ook voor veel mensen in Nederland. Op internet worden er kaarten aangeboden voor meer dan duizend euro. Dat zijn de goedkoopste plaatsen. Kaarten voor de betere plaatsen kosten minstens 2000 euro. Met de reiskosten daar nog bij overstijgt dat al snel het modale maandsalaris in Nederland. Veel Nederlanders kunnen zich zo’n kaartje eigenlijk niet veroorloven. Maar ja, hoe vaak staat Oranje nu in de finale van het WK?

Dit bericht is geplaatst in WK 2010 en tagged als , , , , , , , . Bookmark de permalink . Plaats een reactie of laat een trackback achter: Trackback URL.

Een reactie

  1. Fer.H. R
    Posted 6 July 2010 at 19:34 | Permalink

    Ik hoop dat Oranje het haalt straks !

Plaats een reactie

Je email adres wordt nooit gepubliceerd of gedeeld. Verplichte velden zijn gemarkeerd *

*
*

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>